فریزبی

تاریخچه پیدایش ورزش فریزبی

نویسندگان: مهندس محمدحسن زبرجد-مهندس سودابه زبرجد

تاریخچه پیدایش بشقاب فریزبی

در اواخر قرن ۱۹ میلادی ویلیام راسل فریزبی شرکت شیرینی پزی فریزبی پای را تاسیس کرد. ایشان در سال ۱۹۰۳ فوت نمود وپسرش ژوزف کار شرکت را گسترش داد، به طوریکه تعداد شعبه های شرکت فریزبی پای در چندین ایالت به حدود ۲۵۰ رسید. پس از فوت ژوزف درسال ۱۹۴۰ بیوه اوخانم ماریان روز فریزبی، مدیریت شرکت را تا مدتها بدست گرفت و سپس آقای ژوزف واگن مدیر شرکت شد( تا آگوست سال ۱۹۵۸) و توانست رکورد تولید ۸۰۰۰۰ عدد پای در روز را در سال ۱۹۵۶ ثبت کند. داستان پیدایش بشقاب فریزبی راباید از دل همین فعالیتهای شرکت فریزبی پیدا کرد.

مطابق روایتها دو مدرسه به نامهای مدرسه کنسرو پای و مدرسه کنسرو بیسکویت در این امر دخالت داشتند، به طوری که دانش آموزان کیکهای فریزبی را می خریدند و با پرتاب ظرف آن بازی می کردند. در این بین فردی به نام والتر فردیک موریسون که یک نجار مخترع بود متوجه علاقه مردم به این موضوع شد و به این فکر افتاد که چرا چرخش چیزهایی مانند درب سطل رنگ، ظروف کنسرو ساخته شده از قلع، ظروف کیکهای شیرینی و چیزهای مشابه، موجی از علاقه را در مردم ایجاد کرده بود؟ او این لحظات شاد یبخش را تجسم کرد و به فکرش رسید وسیله ای کاملتر و با کیفیت بهتر از ظروف کیک شیرینی به عنوان یک محصول تجاری بسازد. موریسون شروع به کار کرد و مدلهای زیادی از بشقاب فریزبی را طراحی کرد تا اینکه در نهایت موفق شد در سال ۱۹۵۱ مدل افسانه ای وام او که پلاتو پلاتر نامیده شد و به صورت علمی و با استفاده ازمنحنیهای ون (بر اساس معادله پایه مکانیک سیالات یعنی معادله برنولی) طراحی شده بود را بسازد. پلاتوپلاتر یک طراحی پایه برای مدلهای بعدی شد.

تاریخچه ورود ورزش فریزبی به ایران

به نظر میرسد با همه گیر شدن بازی با بشقابهای فریزبی در آمریکا و گسترش آن در سایر کشورهای جهان بخصوص اروپا، به دوطریق بشقاب فریزبی به ایران وارد شد ۱- توسط مستشاران خارجی بخصوص آمریکائی هایی که در سالهای دهه ۶۰ قبل از انقلاب اسلامی به ایران آمد و رفت داشتند به عنوان مثال آمریکائیهای ساکن شاهین شهر (در استان اصفهان) که در ساخت شرکت بل هلیکوپتر و پالایشگاه اصفهان (شرکت فلور) شرکت داشتند و اوقات فراغت خود را همراه با اعضای خانواده با انجام ورزشهایی نظیر موتور سواری ،اسکیت بورد و فریزبی سپری میکردند. ۲- توسط ایرانیهایی که بدلایل مختلف به آمریکا رفت و آمد داشتند به عنوان مثال دانشجویان و نظامیان. اولین اسناد موجود ورود بشقاب فریزبی توسط دانشجویان نیروی دریایی ایران که در آمریکا دوره های آموزشی را طی می کردند به ایران می باشد. یکی از این افراد دریافر نیروی دریایی منصور زبرجد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ به ایران برگشت، با آوردن بشقاب فریزبی و آموزش آن به افراد خانواده و دوستان خود این رشته را عملا به ایران وارد کرد. البته ایشان در آغاز جنگ تحمیلی عراق در ۲۳ مهر سال ۱۳۵۹ در خرمشهر به درجه رفیع شهادت نائل آمد و سالها بعد اعضای خانواده ایشان نسبت به گسترش این ورزش در ایران نقش موثری ایفا نمودند. تا اینکه از ۲۱ اسفند ماه سال ۱۳۸۷ انجمن فریزبی به ریاست آقای عبدالرضا فرزانه زیر نظر فدراسیون ورزشهای همگانی فعالیت خود را آغاز کرد و اولین هم اندیشی روسای کمیته های فریزبی ایران در آبان ماه ۱۳۹۰ در شهر مقدس مشهد برگزار گردید و به دنبال آن اولین دوره مسابقات قهرمان کشوری رده آقایان زیر نظر انجمن فریزبی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۰ در شهر ماهشهر برگزار شد.